Janny van der Heijden: ‘Met André op een boot is het nooit saai’

Is zo’n winterseizoen niet enorm koud?

Janny van der Heijden: “We hebben tijdens de opnames eigenlijk best geluk gehad: we draaiden vaak met kraakheldere blauwe luchten. Veel beter dan zo’n grauw, grijzig wolkendek. Maar het was wel typisch fris winterweer. Zeker omdat ik regelmatig naar buiten moest om de vlag binnen te halen als we onder een laag bruggetje door moesten… En daar zijn er veel van in Friesland.”

Wat is de magie van ‘Denkend aan Holland’?

“Het programma wordt weleens ‘slow televisie’ genoemd, maar dat is niet onze insteek. Het is meer dat het niet allemaal snel en flitsend hoeft. Het is een spontane registratie van hoe twee mensen een boottocht maken. Er is niets gepland of gescript, we weten hooguit waar we heen varen en wie we aan wal gaan ontmoeten. Volgens mij zorgt die spontaniteit voor herkenbaarheid en die wordt gewaardeerd.”

Hebben de opnames je beeld van Friesland veranderd?

“Ik kende Friesland een beetje, maar bij een plaats als Harlingen dacht ik eerlijk gezegd alleen aan de veerboot naar Terschelling en Vlieland. Dan is het juist enig om al die vestingsteden vanaf het water te leren kennen. Ik ben absoluut verliefd geworden op de provincie en de mensen die zonder uitzondering hartelijk en behulpzaam waren. Van het cliché dat noorderlingen zo stug zijn heb ik niets gemerkt.”

Wat maakt de Elfstedenroute zo mooi?

“Niet alleen de natuur langs de route, maar zeker ook de steden. Ze hebben elk een hele eigen sfeer. IJlst valt niet te vergelijken met Hindelopen of Dokkum, toch zijn het stuk voor stuk beeldschone plekken met prachtig geconserveerde historische panden. Wat ik daarnaast fascinerend vind is het idee dat mensen dezelfde 200 kilometer lange route per schaats hebben afgelegd. Die eindeloze stukken in het pikkedonker met die ijzingwekkende kou en snijdende tegenwind en dan toch binnen acht uur finishen. Dat is toch ongelooflijk? Ik vond het per boot al een end.”

Gaan de opnames niet vervelen als je zo lang moet varen?

“Nee, absoluut niet. Als André van Duin en ik samen op de boot zijn is het geen moment saai. We maken plezier, mijmeren een beetje, de hond is mee en er valt onderweg genoeg te zien. De draaidagen vliegen om. Dat we dit seizoen voor het eerst gasten aan boord krijgen zoals Henk Angenent en de voorzitter van de Elfstedentocht zorgt nog eens voor extra afwisseling.”

Gaat de Elfstedentocht ooit nog verreden worden?

“Die vraag hebben we geregeld gesteld. De laatste keer was een kwarteeuw geleden, er zijn inmiddels generaties voor wie het evenement een soort mythische omvang gekregen heeft. Iedereen die we spraken heeft er vertrouwen in en wacht tot het kan. De winters worden steeds kouder, vorig jaar scheelde het niet veel, dus wie weet. Eén ding is zeker: Als-ie er komt, gaan André en ik gegarandeerd kijken.”

Denkend aan Holland, de Elfstedentocht is iedere zondag om 20:30 uur te zien op NPO1.