Amber Kortzorg over Op Weg naar het Lagerhuis: 'Is een beetje als scheidsrechter zijn bij voetbal'

Wat is jouw grootste uitdaging als debatleider?

"Het is een beetje als scheidsrechter zijn bij voetbal. Soms moet je ingrijpen, soms moet je het juist laten lopen. Ik heb dit vorig jaar voor het eerst gedaan en merkte dat er een heel delicate balans is. Als iemand drogredenen gebruikt of echt kwaad wordt moet je sowieso ingrijpen. Maar soms kap je iemand af terwijl die net op weg was om een heel mooi punt te maken. Anderzijds kun je soms denken: ik heb die persoon eigenlijk iets te lang laten doorpraten, want het argument ging uiteindelijk nergens naartoe. Soms is het ook lastig om iedereen een gelijke beurt geven, want er zijn altijd felle types die direct opspringen en beginnen te spreken."

Dus die moet je dan temperen?

"Ja, want anders nemen ze het hele debat over. Aan de andere kant hoort het ook bij debatteren dat je soms de ruimte opeist en anderen onderbreekt. Maar we hebben gelukkig een driekoppige jury. Die bepaalt of je met jouw misschien wat agressieve stijl van debatteren wint of dat je jezelf daarmee juist diskwalificeert. De jury geeft daar een vakkundig oordeel over."

Hoe zou jij de jongeren typeren die hieraan meedoen?

"Het zijn heel uiteenlopende jonge mensen. Ook qua opleidingsniveau. Dat gaat van het categoriaal gymnasium in Groningen tot en met het vmbo in Den Bosch. Maar het zijn allemaal personen met een zeer uitgesproken mening. Dat moet natuurlijk ook wel, want ze debatteren met elkaar over grote kwesties. De vijf verschillende thema’s die worden behandeld zijn: woningnood, het klimaat, kansenongelijkheid, de opkomst van het populisme en het feit dat jongeren nu de rekening betalen voor de eerdere keuzes van volwassenen. Het zijn allemaal deelnemers die niet op hun mondje zijn gevallen en vanuit hun eigen belevingswereld die thema’s aansnijden."

In hoeverre herken jij jezelf in hen?

"Nou, helemaal niet. Ik was vroeger best wel verlegen. Ik herinner me dat we op school ook konden meedoen aan debatwedstrijden en ik heb er spijt van dat ik dat nooit heb gedurfd. Ik zat op een gymnasium, maar ik voelde me op die school een beetje de underdog. Ik kom zelf uit een volksbuurt en ik had het gevoel dat die debatwedstrijden vooral waren voor de elitaire kinderen. Daarom vind ik het zo leuk dat het deelnemersveld van Op Weg naar het Lagerhuis zo veel breder en diverser is dan in voorgaande jaren. Ik vind het ook heel goed dat BNNVARA dit ondersteunt. Want het biedt jongeren de kans om zich te trainen in het debat en te leren om elkaar met argumenten te bestoken. Daar krijgen ze ook alle kans toe, want voorafgaand aan de tv-uitzending zijn er talloze voorrondes door het hele land. Er doen wel tweehonderd scholen aan mee. Uiteindelijk nemen bij ons op tv alleen de tien beste debaters het tegen elkaar op en strijden ook de drie beste speechers tegen elkaar."

Wat kun je zeggen over de ambities van die deelnemers?

"Wanneer ik ze spreek zeggen ze bijna allemaal: ik wil iets doen met politiek of bestuurskunde. Je ziet ook meerdere oud-deelnemers terug in het publieke domein. Neem Habtamu de Hoop, hij zit nu voor de PvdA in de Tweede Kamer. Hij heeft ooit de finale van Het Lagerhuis gehaald. Net als Anna Bohème: zij won de speechwedstrijd en is nu voorzitter van de Landelijke Studentenvakbond. Ook journalist en presentator Sander Schimmelpenninck deed ooit mee. Ik denk ook echt dat leren debatteren belangrijk is om jezelf te ontwikkelen en je te positioneren binnen de maatschappij. Daarom is Op Weg naar het Lagerhuis ook zo’n belangrijk programma. Wij nemen de jongeren bovendien heel serieus. Er zijn vrij weinig plekken waar de stem van jongeren echt gehoord wordt, terwijl veel thema’s die nu in het publieke debat spelen over hun toekomst gaan."

Op Weg naar het Lagerhuis is op 6 mei 2022 om 22:18 uur te zien op NPO 2.