Zo’n beetje iedereen van ons is wel opgegroeid met James Bond. Sinds 1963 zijn er 27 officiële James Bond-films verschenen, die zijn gebaseerd op de boeken van de Britse auteur Ian Fleming. Fleming publiceerde zijn eerste boek Casino Royale in 1953 en schreef vervolgens twaalf romans en twee verhalenbundels. Zijn boek zesde boek Dr. No (1958) werd verfilmd in 1962, met de Schotse acteur Sean Connery als eerste 007.

Fleming overleed tijdens de opnames van de derde film Goldfinger in 1964, maar na zijn overlijden werden er nog meer boeken geschreven in opdracht van zijn erfgenamen. Ook ging de productie van James Bond-films volop door. In de jaren ’60, ’70 en ’80 kwam er zo’n beetje om het jaar een nieuwe film uit. In de jaren ’90 en ’00 kwamen er nog drie films per decennium uit, in de jaren ’10 waren het er twee en de meest recente film No Time to Die stamt uit 2021. En zo groeiden hele generaties op met het icoon James Bond.

Bond-acteurs

In elke film word James Bond neergezet als een avontuurlijke geheim agent van de Britse geheime dienst MI6, die het moet opnemen tegen een slechterik. Het is een onverschrokken held, die nergens voor terugdeinst en niet bang te krijgen is. De hoofdrol wordt altijd gespeeld door een knappe man, die met zijn charisma, intelligentie en flirtgedrag een sexy Bondgirl weet te verleiden.

De al eerder genoemde Sean Connery vertolkte de hoofdrol in zes films, George Lazenby deed dat één keer. Roger Moore speelde de rol vervolgens in zeven films, waarna Timothy Dalton het stokje twee films overnam. Pierce Brosnan nam de rol vier keer voor zijn rekening en Daniel Craig heeft inmiddels vijf films op zijn palmares. Er is nog geen nieuwe film aangekondigd, dus we weten ook nog niet of Craig nog een keer in deze rol gaat terugkeren.

Bondgirls

In iedere film gaat James wel een romance aan met een bloedmooie vrouw. Soms zijn dat gewone liefdes of flirts, maar vaker zijn het tegenspelers – wat soms meteen en soms ook pas achteraf blijkt. Maar ook in dat laatste geval wordt de Bondgirl meestal zijn bondgenoot (what’s in a name).

Eén van de bekendste vrouwelijke karakters is Honor Blackman als Pussy Galore (Goldfinger, 1964), die 007 ontmoet op een privéjet van de schurk Goldfinger. Eerst bevecht ze Bond, maar later staat ze aan zijn zijde. Muzikante Grace Jones speelt in A View to Kill (1985) May Day, de persoonlijke bodyguard van antagonist Zorin. Onze eigen Famke Janssen brak door met haar vertolking van Xenia Onatopp in GoldenEye (1995), de vrouw die kon doden met haar dijen. En Halle Berry duikt in Die Another Day (2012) in een oranje bikini op uit de oceaan.

Gokken en casino’s

Een ander typisch element dat in de films terugkomt is gokken. Zo komt onze actieheld in de meeste films wel in een casino terecht, waar hij erg vaardig blijkt in casino spellen zoals poker, blackjack en baccarat. Waar hij trouwens vrijwel standaard een Vodka Martini (shaken, not stirred) bestelt. Zo laat hij niet alleen zijn extravagante levensstijl zien, maar weet de slimme geheim agent ook belangrijke informatie boven tafel te krijgen om uiteindelijk zijn tegenstanders te slim mee af te zijn.

In de eerste Bond-verfilming Dr. No (1962) speelt acteur Sean Connery in een beroemde scène baccarat tegen zijn eerste liefde Sylvia Trench. Een andere film waarin het casino een hoofdrol speelt is, zoals de titel al doet vermoeden, Casino Royale (2006). In deze verfilming van het eerste boek van Ian Fleming speelt Daniel Craig de dan nog onervaren geheim agent en reist af naar een casino in Montenegro, om deel te nemen aan een pokertoernooi.

Snelle auto’s

Daarnaast maken ook snelle auto’s in elke film onderdeel uit van de typische James Bond-elementen. Via zijn maatje Q worden deze luxe voertuigen altijd geüpgraded met veel interessante gadgets. Met de auto’s weet hij zichzelf vrijwel standaard uit benarde situaties te redden. Vaak zijn op de achtergrond allerlei explosies te zien, waar de rustige Bond natuurlijk niet van onder de indruk is. Hij heeft de zaak immers totaal onder controle.

Een van de meest bekende auto’s uit de filmreeks is de Aston Martin DB5. Deze auto maakte zijn debuut in Goldfinger (1964) en verscheen daarna in nog eens zes films. Zowel Sean Connery, Pierce Brosnan als Daniel Craig maakten gebruik van dit jaren ’60-model. Leuk weetje trouwens: tegenwoordig is deze klassieker in het Louwman Museum in Den Haag te bewonderen.

Ook de Lotus Esprit S1 uit The Spy Who Loved Me (1977) is bekend omdat de auto zowel over land als water kon rijden. En de BMW Z8 uit The World is Not Enough (1999) is uitgerust met een raketsysteem en infraroodcamera.

Tijden veranderen

Hoewel vrouwen, gokken en snelle auto’s altijd hebben bijgedragen aan de iconische status die James Bond in de filmgeschiedenis heeft ingenomen, is de rol in de loop der decennia wel veranderd. Zo speelden vrouwen vooral in de jaren ’60 en ’70 sexy rollen en namen een onderdanige rol aan. Met name in de zero’s en de jaren ’10 werden vrouwen steeds onafhankelijker en slimmer en spelen zij een belangrijke rol in de verhaallijn. Wat dat betreft gaan de films wel met hun tijd mee.

Casino’s, auto’s en alcohol zijn nog altijd onlosmakelijk met James Bond verbonden, aangezien het belangrijke plaatsen innemen in de verhaallijn. Maar ook hierin zien we dat de rol wel veranderd. Zo ruilde Daniel Craig in No Time to Die (2021) zijn geliefde Martini in voor een Heineken 0.0. Zo zie je maar dat de tijdsgeest invloed heeft op iedereen – zelfs op een tijdloos karakter als James Bond.